Ανδρική υπογονιμότητα

 Υπογονιμότητα είναι η αδυναμία σύλληψης μετά από 12 μήνες ελεύθερων επαφών (15% των ζευγαριών και στο 50% η δυσλειτουργία είναι του άνδρα). Στη γυναίκα τα περισσότερα αίτια υπογονιμότητας σχετίζονται συνήθως με τον άξονα υποθάλαμος/υπόφυση. Στον άνδρα είναι κυρίως διαταραχή της σπερματογέννεσης, με βασική αιτία τη βλάβη των κυττάρων Leydig, Sertoli ή των γεννητικών κυττάρων. Σπανιότερα τα αίτια είναι εξοορχικά ή και βλάβη στην παραγωγή των γοναδοτροφινών και στο 30% το αίτιο είναι κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία.

Η σπερματογέννεση σημαίνει καλή συνεργασία υποθαλάμου-υπόφυσης-όρχεων. Η GnRH ρυθμίζει την έκκριση FSH-LH. H FSH δρα στα Sertoli (παράγουν ινχιμπίνη) και η LH στα Leydig (παράγουν τεστοστερόνη). Οι ορμόνες αυτές μαζί με την οιστραδιόλη που προκύπτει από τοπική μετατροπή της τεστοστερόνης δρουν στον υποθάλαμο/υπόφυση με αρνητική ανατροφοδότηση. Πολλά πεπτίδια και κυτοκίνες που εκκρίνονται τοπικά (ακτιβίνη, ινχιμπίνη, φολλιστατίνη, οιστρογόνα) με αυτοκρινική και παρακρινική δράση επηρεάζουν τη σπερματογέννεση, αλλά και ορμόνες όπως η αυξητική, η λεπτίνη, ο IGF1 και οι θυρεοειδικές ορμόνες.

Αγωγή για φυσιολογική εγκυμοσύνη : πολλές περιπτώσεις  υπογονιμότητας είναι ιδιοπαθείς. Διάφορες μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί για επαγωγή σπερματογέννεσης

GnRH : παράγεται από τον υποθάλαμο και παράγει FSH και LH . Υπάρχει συνθετικό ανάλογο, είναι αποτελεσματικό σε έλλειψη γοναδοτροφινών, χρειάζεται παλμική χορήγηση με αντλία σε άτομα με υποθαλαμική βλάβη, αλλά δεν είναι εύκολο και πρακτικό

Γοναδοτροφίνες : FSH-LH και η β-HCG που εκκρίνεται από τον πλακούντα και διατηρεί την παραγωγή προγεστερόνης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Έχει δομική ομοιότητα με την LH και συνδέεται στον ίδιο υποδοχέα των Leydig. Ενέσεις HCG 1500 IU δίνονται 2-3 φορές την εβδομάδα για περίπου 6 μήνες. Η FSH προκαλεί την παραγωγή από τα Sertoli της ABP (androgen binding protein). Η ABP συνδέεται με τα ανδρογόνα, ιδιαίτερα την τεστοστερόνη και τη διυδροτεστοστερόνη (DHT), με υψηλή συγγένεια. Αυτή η δράση σύνδεσης είναι κρίσιμη για διάφορους λόγους. Εμποδίζει την ελεύθερη διάχυση των ανδρογόνων εκτός των σπερματικών σωληναρίων, διατηρώντας έτσι υψηλή τοπική συγκέντρωση ανδρογόνων εντός των σωληναρίων. Επίσης, καθιστά τα ανδρογόνα λιγότερο λιπόφιλα, γεγονός που βοηθά στη μεταφορά τους μέσω του υδατικού περιβάλλοντος της αναπαραγωγικής οδού. Εάν μετά από χορήγηση HCG η παραγωγή σπέρματος είναι μικρότερη από 7-10 εκατομμύρια /ml προστίθεται FSH 75 IU 3 φορές την εβδομάδα. Η συνδυαστική θεραπεία χρειάζεται συνήθως 12-15 μήνες. Εφ' όσον επιτευχθεί σπερματογέννεση, διατηρείται μόνο με την HCG