Το θεώρημα του παπαγάλου

 Ο Θαλής ήταν ο πρώτος "διανοητής" στην ιστορία. Δε λέω ότι πριν απ' αυτόν δεν υπήρξε κανένας που να σκέφτεται! Όχι βέβαια. Οι άνθρωποι σκέφτονται εδώ και πολύ καιρό. Πριν απ' αυτόν υπήρξαν οι μάγοι, οι γραφείς, οι ιερείς, οι λογιστές, οι παραμυθάδες. Απάγγελλαν προσευχές, έκαναν πράξεις, διηγούνταν μύθους. Όμως ο Θαλής έκανε κάτι διαφορετικό : αναρωτήθηκε. Για παράδειγμα : Τι σημαίνει σκέφτομαι; Ή : Τι σχέση έχει αυτό που σκέφτομαι με αυτό που είναι; Ή ακόμα : Υπάρχουν πράγματα που διαφεύγουν από τη σκέψη μου; Από τι είναι φτιαγμένη η Φύση; Τέτοιες ερωτήσεις, κι αυτό είναι που μας παραξενεύει σήμερα, δεν είχαν τεθεί μέχρι τότε. Την εποχή του Θαλή, τον έκτο αιώνα προ Χριστού, η φιλοσοφία και τα μαθηματικά ήταν αδιαχώριστα. Άλλωστε οι ίδιες οι λέξεις δεν υπήρχαν ακόμα. Δημιουργήθηκαν πολύ αργότερα. Κι ακόμα πιο μετά χωρίστηκαν οι έννοιες. Αλλά σήμερα όλος ο κόσμος λησμονεί ότι στη γέννηση τους ήταν ενωμένες.

Έβδομος αιώνας π.Χ. παράλια της Ανατολίας. Ενώ στις Σάρδεις , πρωτεύουσα της Αυτοκρατορίας της Λυδίας.βασιλεύει ο γιος του βασιλιά Γύγη, κανένας δεν βασιλεύει στη Μίλητο της γειτονικής Ιωνίας. Η πόλη είναι μια από τις πρώτες πόλεις-κράτη. Μια ελεύθερη πόλη. Εκεί γεννήθηκε ο Θαλής, γύρω στο 620. Σ' αυτόν οφείλεται το γνωστό ρητό "Γνώθι σαυτόν!". Υπήρξε ένας από τους Επτά Σοφούς της αρχαιότητας και ο πρώτος που διατύπωσε γενικά συμπεράσματα σχετικά με μαθηματικά. Δεν ασχολήθηκε πολύ με αριθμούς, κυρίως ασχολήθηκε με γεωμετρικά σχήματα, κύκλους, ευθείες, τρίγωνα. Ήταν ο πρώτος που αντιμετώπισε τη γωνία ως αυτόνομη μαθηματική οντότητα, και την καθιέρωσε ως ένα τέταρτο γεωμετρικό μέγεθος, συμπληρώνοντας την τριάδα μήκος, επιφάνεια, όγκος.

Υπογονιμότητα - θεραπεία

 Θεραπεία με ανδρογόνα : η τεστοστερόνη και η διυδροτεστοστερόνη (DHT-μεταβολίτης) είναι οι κύριες ανδρικές ορμόνες. Η τεστοστερόνη είναι υπεύθυνη για τη διαφοροποίηση του πόρου του Wolf στην εμβρυική ζωή, την έκκριση LH και τη σπερματογέννεση. H DHT είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη των έξω γεννητικών οργάνων και του προστάτη στην εμβρυογέννεση και για τις μεταβολές στην εφηβεία. Σε υπογοναδικό άνδρα η υποκατάσταση με τεστοστερόνη είναι απαραίτητη για τη φυσιολογική σεξουαλική λειτουργία, την πρόληψη οστεοπόρωσης και τη διατήρηση της μυικής μάζας. Όμως ελαττώνεται η παραγωγή της φυσικής τεστοστερόνης και σε μακροχρόνια χρήση χρειάζεται έλεγχο ο προστάτης με PSA και κλινική εξέταση (μέγεθος) και η πιθανή πολυκυτταραιμία (HT>55%) σαν δείκτης διακοπής της θεραπείας. Επίσης μπορεί να προκύψει γυναικομαστία , κατακράτηση υγρών , ακμή και μείωση HDL.

Αυξητική ορμόνη : Επικουρική η χορήγηση της, φαίνεται ότι ενισχύει την σπερματογέννεση σε ασθενείς με υπογοναδοτροφικό υπογοναδισμό, συμπληρωματικά με τις άλλες ορμόνες

Αντιοιστρογόνα : Η οιστραδιόλη ενισχύει τη λειτουργία των σπερματοζωαρίων, υποδοχείς της βρίσκονται στα Leydig στα Sertoli και στα σπερματοκύτταρα και επίσης συμβάλλει στη σωστή λειτουργία των επιδιδυμίδων. Τα οιστρογόνα ασκούν αρνητική ανατροφοδότηση στις γοναδοτροφίνες, οπότε η απουσία αναστολής με τα αντιοιστρογόνα μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση γοναδοτροφινών

 . Ταμοξιφαίνη : συνδέεται με τον υποδοχέα των οιστρογόνων στον υποθάλαμο και οδηγεί σε αυξημένη έκκριη GnRH. Χρησιμοποιείται στον καρκίνο του μαστού, αλλά και σε γυναικομαστία και σε ολιγοσπερμία, με ικανοποιητικά αποτελέσματα όταν χορηγείται γα 1-6 μήνες, 10-20 mg, με αύξηση στην FSH και τεστοστερόνη, αλλά διακυμάνσεις στις επιμέρους παραμέτρους του σπέρματος. Ο συνδυασμός της με τεστοστερόνη επίσης έχει χρησιμοποιηθεί με καλά αποτελέσματα.

 . Κιτρική κλομιφαίνη : προκαλεί αύξηση γοναδοτροφινών, σε δόση 10-25mg/Kg σε διάστημα από 10 ημέρες μέχρι 9 μήνες με σημαντική βελτίωση των παραμέτρων του σπέρματος

 . Θυρεοειδικές ορμόνες : επηρεάζουν τη libido και τη στυτική λειτουργία. Σε υπογονιμότητα επιβάλλεται έλεγχος θυρεοειδικής λειτουργίας

Ανδρική υπογονιμότητα

 Υπογονιμότητα είναι η αδυναμία σύλληψης μετά από 12 μήνες ελεύθερων επαφών (15% των ζευγαριών και στο 50% η δυσλειτουργία είναι του άνδρα). Στη γυναίκα τα περισσότερα αίτια υπογονιμότητας σχετίζονται συνήθως με τον άξονα υποθάλαμος/υπόφυση. Στον άνδρα είναι κυρίως διαταραχή της σπερματογέννεσης, με βασική αιτία τη βλάβη των κυττάρων Leydig, Sertoli ή των γεννητικών κυττάρων. Σπανιότερα τα αίτια είναι εξοορχικά ή και βλάβη στην παραγωγή των γοναδοτροφινών και στο 30% το αίτιο είναι κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία.

Η σπερματογέννεση σημαίνει καλή συνεργασία υποθαλάμου-υπόφυσης-όρχεων. Η GnRH ρυθμίζει την έκκριση FSH-LH. H FSH δρα στα Sertoli (παράγουν ινχιμπίνη) και η LH στα Leydig (παράγουν τεστοστερόνη). Οι ορμόνες αυτές μαζί με την οιστραδιόλη που προκύπτει από τοπική μετατροπή της τεστοστερόνης δρουν στον υποθάλαμο/υπόφυση με αρνητική ανατροφοδότηση. Πολλά πεπτίδια και κυτοκίνες που εκκρίνονται τοπικά (ακτιβίνη, ινχιμπίνη, φολλιστατίνη, οιστρογόνα) με αυτοκρινική και παρακρινική δράση επηρεάζουν τη σπερματογέννεση, αλλά και ορμόνες όπως η αυξητική, η λεπτίνη, ο IGF1 και οι θυρεοειδικές ορμόνες.

Αγωγή για φυσιολογική εγκυμοσύνη : πολλές περιπτώσεις  υπογονιμότητας είναι ιδιοπαθείς. Διάφορες μέθοδοι έχουν χρησιμοποιηθεί για επαγωγή σπερματογέννεσης

GnRH : παράγεται από τον υποθάλαμο και παράγει FSH και LH . Υπάρχει συνθετικό ανάλογο, είναι αποτελεσματικό σε έλλειψη γοναδοτροφινών, χρειάζεται παλμική χορήγηση με αντλία σε άτομα με υποθαλαμική βλάβη, αλλά δεν είναι εύκολο και πρακτικό

Γοναδοτροφίνες : FSH-LH και η β-HCG που εκκρίνεται από τον πλακούντα και διατηρεί την παραγωγή προγεστερόνης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Έχει δομική ομοιότητα με την LH και συνδέεται στον ίδιο υποδοχέα των Leydig. Ενέσεις HCG 1500 IU δίνονται 2-3 φορές την εβδομάδα για περίπου 6 μήνες. Η FSH προκαλεί την παραγωγή από τα Sertoli της ABP (androgen binding protein). Η ABP συνδέεται με τα ανδρογόνα, ιδιαίτερα την τεστοστερόνη και τη διυδροτεστοστερόνη (DHT), με υψηλή συγγένεια. Αυτή η δράση σύνδεσης είναι κρίσιμη για διάφορους λόγους. Εμποδίζει την ελεύθερη διάχυση των ανδρογόνων εκτός των σπερματικών σωληναρίων, διατηρώντας έτσι υψηλή τοπική συγκέντρωση ανδρογόνων εντός των σωληναρίων. Επίσης, καθιστά τα ανδρογόνα λιγότερο λιπόφιλα, γεγονός που βοηθά στη μεταφορά τους μέσω του υδατικού περιβάλλοντος της αναπαραγωγικής οδού. Εάν μετά από χορήγηση HCG η παραγωγή σπέρματος είναι μικρότερη από 7-10 εκατομμύρια /ml προστίθεται FSH 75 IU 3 φορές την εβδομάδα. Η συνδυαστική θεραπεία χρειάζεται συνήθως 12-15 μήνες. Εφ' όσον επιτευχθεί σπερματογέννεση, διατηρείται μόνο με την HCG

Wolfgang Koeppen

 Έβλεπε τώρα έναν κόσμο στον οποίο δεν υπήρχε ο οίκος ευγηρίας του Θεού. Είτε ο Θεός δεν υπήρχε καθόλου, είτε ο Θεός ήταν νεκρός, όπως είχε ισχυριστεί ο Νίτσε, ή, και αυτό ήταν ακόμα πιο πιθανό και εξίσου παλιό όσο και νέο, ο Θεός ήταν παντού, όμως δεν είχε μορφή, δεν ήταν ο πατέρας Θεός με τη γενειάδα και όλο εκείνο το πατρικό σύμπλεγμα της ανθρωπότητας από τους Προφήτες έως τον Φρόιντ, ήταν μια πλάνη για να βασανίζεται ο homo sapiens, ο Θεός ήταν μια εξίσωση, ένας αφηρημένος μαθηματικός τύπος, ίσως ο Θεός ήταν η Γενική Θεωρία της Βαρύτητας του Αϊνστάιν, ήταν το έργο τέχνης της ισορροπίας μέσα σε έναν κόσμο ο οποίος διαρκώς διαστέλλεται. Όπου κι αν βρισκόταν ο Σκάνενμπαχ, ήταν το κέντρο και ο κύκλος, ήταν η αρχή και το τέλος, όμως δεν ήταν κάτι ιδιαίτερο, ο καθένας ήταν κέντρο και κύκλος, αρχή και τέλος, το κάθε σημείο ήταν τέτοιο, η σπορά του ύπνου στα μάτια του, το δώρο με το οποίο πλουσιοπάροχα τον είχε προικίσει ο Θεός, ήταν μια ακόμα σύνθετη κατασκευή ένας μικρόκοσμος καθ΄εαυτόν με τους δικούς του ήλιους και τους δορυφόρους, ο Σκάκενμπαχ έβλεπε ένα μικροφυσικό σύμπαν, γεμάτο μέχρι σκασμού με απειροελάχιστα αντικείμενα, το οποίο βέβαια έσκαζε και συνέχιζε να σκάει, να εκρήγνυται στην απεραντοσύνη, να διαφεύγει προς τον απερίγραπτο, τον πεπερασμένο άπειρο χώρο.

HDL

 Η χοληστερόλη υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών (HDL) παραδοσιακά θεωρείται η «καλή χοληστερόλη» και το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας σχετικά με την HDL χοληστερόλη εδώ και δεκαετίες περιστρέφεται γύρω από τον πιθανό ρόλο της HDL στην αθηροσκλήρωση και το θεραπευτικό της δυναμικό στην αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο. Τυχαιοποιημένες δοκιμές που στόχευαν στην αύξηση της HDL χοληστερόλης απέτυχαν, ωστόσο, και άφησαν ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο που παίζει η HDL χοληστερόλη στην ανθρώπινη υγεία και τις ασθένειες. Πρόσφατες μελέτες που αφορούν μη καρδιαγγειακές παθήσεις έχουν δείξει ότι τα υψηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης δεν σχετίζονται απαραίτητα με ευεργετικά αποτελέσματα, όπως παρατηρείται για την ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, τον διαβήτη τύπου II, την άνοια, τις λοιμώξεις και τη θνησιμότητα.

Η χοληστερόλη υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών (HDL) παραδοσιακά θεωρείται η «καλή χοληστερόλη», επειδή τα υψηλά επίπεδα HDL στο πλάσμα σχετίζονται έντονα με χαμηλό κίνδυνο αθηροσκληρωτικής καρδιαγγειακής νόσου (ASCVD) , και επειδή εμπλέκεται στην αντίστροφη μεταφορά χοληστερόλης - τη ροή της χοληστερόλης από την περιφέρεια στο ήπαρ για την απέκκριση από τα κόπρανα . Η πρώτη μεγάλη πληθυσμιακή μελέτη που έδειξε μια αντίστροφη σχέση μεταξύ των συγκεντρώσεων χοληστερόλης HDL στην κυκλοφορία του αίματος και της ASCVD ήταν μια μελέτη από το 1976. Τη δεκαετία του 1980, προοπτικές μελέτες κοόρτης επιβεβαίωσαν αυτά τα ευρήματα. 

Η συσχέτιση μεταξύ χαμηλής HDL χοληστερόλης και ASCVD έχει πλέον εδραιωθεί ως μη αιτιώδης. Αυτή η μη αιτιώδης επίδραση της HDL χοληστερόλης έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την καθιερωμένη αιτιώδη επίδραση των υψηλών επιπέδων LDL χοληστερόλης («κακής» χοληστερόλης) στον κίνδυνο εμφάνισης ASCVD, η οποία υποστηρίζεται σθεναρά από δεκαετίες δεδομένων από την ανθρώπινη γενετική, μελέτες σε ζώα, παρατηρητική επιδημιολογία και τυχαιοποιημένες κλινικές δοκιμές . Είναι ενδιαφέρον ότι πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι τα υψηλά επίπεδα χοληστερόλης HDL στο πλάσμα σχετίζονται με μειονεκτικά αποτελέσματα όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, λοιμώδη νοσήματα, ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (AMD) και αυξημένη θνησιμότητα . Αυτές οι εξελίξεις έχουν οδηγήσει σε επανεξέταση της υπόθεσης της HDL και έχουν αμφισβητήσει την ευρέως αναγνωρισμένη ετικέτα «καλή χοληστερόλη».

Λιπίδια

 Τα δύο κύρια λιπίδια που κυκλοφορούν, η χοληστερόλη και τα τριγλυκερίδια δεσμεύονται με φωσφολιπίδια και απολιποπρωτεϊνες και γίνονται περισσότερο υδατοδιαλυτά για να διευκολύνεται η κυκλοφορία τους. Οι απολιποπρωτεϊνες στην επιφάνεια αυτών των συμπλεγμάτων έχουν λειτουργικά χαρακτηριστικά ειδικά για κάθε λιποπρωτεϊνη

. Χυλομικρά : περιέχουν 85% τριγλυκερίδια και 4% χοληστερόλη και μπορεί να φτάσουν σε διάμετρο το 0.001mm. Είναι κύριο όχημα μεταφοράς του λίπους (50-150 gr/ημέρα) από το έντερο, συναρμολογείται και εκκρίνεται από το βλεννογόνο του λεπτού εντέρου μετά από κατανάλωση λίπους. Τα τριγλυκερίδια διασπώνται στους περιφερικούς ιστούς από την λιποπρωτεϊνική λιπάση. Αρχικά περιέχουν αποπρωτεϊνη Β-48 (apo-B48) και παίρνουν apo E και apo CII από την HDL που κυκλοφορεί. Ακολουθώντας την απομάκρυνση των τριγλυκεριδίων από τα τριχοειδή, τα υπολείμματα των χυλομικρών απομακρύνονται από ειδικούς apo B και apo E υποδοχείς στο ήπαρ.

. VLDLs (very low density lipoproteins) : 50% τριγλυκερίδια, 15% χοληστερόλη και 18% φωσφολιπίδια. Είναι ο κύριος φορέας τριγλυκεριδίων από το ήπαρ (50 gr/ημέρα). Περιέχουν apo B 100 και apo E . Τα τριγλυκερίδια που περιέχουν  επίσης διασπώνται στους περιφερικούς ιστούς από την λιποπρωτεϊνική λιπάση και μετατρέπονται σε IDLs ή άλλα υπολείμματα (LDL) τα οποία απομακρύνει το ήπαρ.

. IDLs (intermediate density lipoproteins) : υπολείμματα VLDL, περιέχουν κυρίως χοληστερόλη και φωσφολιπίδια και είτε τα απομακρύνει το ήπαρ είτε μεταβολίζονται και σχηματίζουν LDL.

. LDLs (Low density) : περιέχουν 45% χοληστερόλη, 10% τριγλυκερίδια και 20% φωσφολιπίδια. Έχει στην επιφάνεια apo B 100 και είναι ο κύριος μεταφορέας χοληστερόλης στην κυκλοφορία. Το ήπαρ έχει ειδικούς LDL υποδοχείς για να την απομακρύνει από την κυκλοφορία. Η μισή της ποσότητα απομακρύνεται κάθε μέρα από την κυκλοφορία, κυρίως μέσω του ήπατος. Μικρά , πυκνά LDL (5-50% της συνολικής LDL δεξαμενής) οξειδώνονται εύκολα και αυτό είναι πιθανό να συμβεί σε υπολείμματα LDL που παραμένουν στα τοιχώματα των αγγείων. Αυτά τα υπολείμματα προσλαμβάνονται από μακροφάγα και μπορεί να είναι η βάση σχηματισμού αθηρωματικής πλάκας. 

. HDL (High density) : παρασκευάζονται στο ήπαρ και στο έντερο, περιέχουν 17% χοληστερόλη, 4% τριγλυκερίδια και 24% φωσφολιπίδια. Η HDL μεταφέρει το 20-50% της χοληστερόλης που κυκλοφορεί. Η κύρια αποπρωτεϊνη της είναι η apo A1 η οποία προσλαμβάνει ελεύθερη χοληστερόλη από τους περιφερικούς ιστούς και είναι το πρώτο βήμα για την "αντίστροφη μεταφορά χοληστερόλης"

. Non-HDL = Συνολική χοληστερόλη – HDL : περιλαμβάνει όλα τα είδη της "κακής" χοληστερόλης που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στα αγγεία (LDL-VLDL-IDL και Lp (a)). Όσο ψηλότερη τόσο μεγαλύτερος ο καρδιαγγειακός κίνδυνος