Ο T2D σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο γνωστικής εξασθένησης και άνοιας . Στην πραγματικότητα, τόσο η αντίσταση στην ινσουλίνη όσο και τα αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στην κυκλοφορία σχετίζονται με κακή προσοχή και εκτελεστική λειτουργία (ταχύτητα επεξεργασίας, παρατεταμένη προσοχή και μνήμη εργασίας) και με διαδικασίες μνήμης . Αν και οι μηχανισμοί με τους οποίους η μετφορμίνη έχει νευροπροστατευτικά αποτελέσματα δεν έχουν διευκρινιστεί πλήρως, ασκεί κυρίως τα αποτελέσματά της στην ενεργειακή ομοιόσταση εντός των νευρώνων στοχεύοντας την AMPK . Σε μια μελέτη που αφορούσε ανθρώπινα νευρικά βλαστοκύτταρα (hNSCs), παρατηρήθηκε ότι κύτταρα που υποβλήθηκαν σε αγωγή με αμυλοειδές-βήτα εμφάνισαν σημαντική μείωση στη βιωσιμότητα των κυττάρων. Αυτή η μείωση βρέθηκε να σχετίζεται με μειωμένες εκφράσεις της AMPK, των νευροπροστατευτικών γονιδίων (Bcl-2 και CREB) και των γονιδίων που σχετίζονται με τα μιτοχόνδρια (PGC1α, NRF-1 και Tfam), ενώ έδειξε επίσης αυξημένη ενεργοποίηση της κασπάσης 3/9 και αυξημένη δραστηριότητα του κυτοσολικού κυτοχρώματος c . Η θεραπεία με μετφορμίνη εξάλειψε αποτελεσματικά τις επιβλαβείς επιδράσεις που προκαλούνται από το αμυλοειδές-βήτα στα hNSC μέσω της μείωσης της ρύθμισης των δραστηριοτήτων της κασπάσης 3/9 και του κυτοσολικού κυτοχρώματος c. Επιπλέον, η συν-θεραπεία με μετφορμίνη ήταν κρίσιμη για την αποκατάσταση των κατακερματισμένων μιτοχονδρίων σε προσβεβλημένα από αμυλοειδές βήτα hNSCs, προσεγγίζοντας τη φυσιολογική μορφολογία . Έχει περιγραφεί ότι ανακουφίζει τις νευροπαθολογικές αλλαγές που σχετίζονται με τη νόσο Alzheimer στην κυτταρική σειρά Neuro-2a διαφοροποιημένου νευροβλαστώματος ποντικού και ότι μειώνει τη φωσφορυλίωση της πρωτεΐνης tau σε καλλιεργημένους νευρώνες και εγκεφάλους ποντικών . Έχει επίσης αποδειχθεί ότι προστατεύει από τον αποπτωτικό κυτταρικό θάνατο σε πρωτογενείς νευρώνες του φλοιού . Μπορεί να ομαλοποιήσει τον μειωμένο κυτταρικό πολλαπλασιασμό και τη διαφοροποίηση των νευροβλαστών που προκαλείται από το T2D στην οδοντωτή έλικα του ιππόκαμπου αρουραίου . Τέλος, η επαγόμενη από τη μετφορμίνη ενεργοποίηση AMPK προστάτευσε τα hNSC από την κυτταροτοξικότητα που προκαλείται από τα τελικά προϊόντα προηγμένης γλυκοζυλίωσης .
Όσον αφορά τη γνωστική λειτουργία, η γνωστική εξασθένηση που προκλήθηκε από τη σκοπολαμίνη αντιστράφηκε κατά 100 mg/kg/ημέρα μετφορμίνης σε αρσενικούς αρουραίους Wistar. Η μετφορμίνη έδειξε μείωση στις βλάβες που σχετίζονται με τη χωρική μάθηση και τη μνήμη και τη βραχυπρόθεσμη μνήμη εργασίας. Αυτή η ευεργετική επίδραση συνδέθηκε με μείωση της φλεγμονής και του οξειδωτικού στρες μέσω της ενεργοποίησης Akt . Άλλες έρευνες εξέτασαν τα αποτελέσματα της χρόνιας θεραπείας με μετφορμίνη και μιας χρόνιας δίαιτας υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά σε μεσήλικα αρσενικά (12 μηνών) ποντίκια C57BL/6. Τα ευρήματα έδειξαν βελτιωμένες ικανότητες μάθησης στο χώρο, βελτιωμένο συντονισμό κατά τη διάρκεια των εργασιών εκτέλεσης και μείωση των διαταραχών της μνήμης . Ωστόσο, αυτή η μελέτη είχε ορισμένους περιορισμούς, όπως η απουσία ομάδας ελέγχου που λάμβανε θεραπεία με μετφορμίνη. Τέλος, σε αρσενικούς αρουραίους Wistar, η χορήγηση μετφορμίνης σε δόση 100 mg/kg/ημέρα ανέστρεψε τη γνωστική επιδείνωση που σχετίζεται τόσο με δίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά όσο και με χρόνιο στρες περιορισμού .
Την τελευταία δεκαετία, το ενδιαφέρον έχει αυξηθεί για τις πιθανές επιδράσεις της μετφορμίνης στη γνωστική λειτουργία σε ανθρώπους. Έχουν διεξαχθεί αρκετές αναδρομικές και προοπτικές μελέτες για να διευκρινιστεί εάν η μετφορμίνη ασκεί (ή όχι) οφέλη στη γνωστική λειτουργία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου