Όλγα Δεβετζάκη - Ενδοκρινολόγος
Αναστασίου Ζίννη, 9, Αθήνα, Αττική, 11741
Phone: 210-9239440 URL of Map

Πέμπτη 1 Αυγούστου 2024

Σεροτονίνη/Κατεχολαμίνες/Βραδυκινίνη/ΚαλλικρεΪνη

 Η σεροτονίνη [5-υδροξυτρυπταμίνη (5-HT)] συντίθεται από τα κύτταρα εντεροχρωμαφίνης στο έντερο . Ο Thorson συσχέτισε τα συμπτώματα του CS με αυξημένα επίπεδα σεροτονίνης στην κυκλοφορία το 1954 . Τις επόμενες δεκαετίες, διάφοροι συγγραφείς επιβεβαίωσαν την παρουσία σεροτονίνης στους ιστούς NEN. Πολλές δημοσιεύσεις έχουν δείξει ότι τα επίπεδα της σεροτονίνης ή του κύριου μεταβολίτη της 5-HIAA είναι τακτικά αυξημένα στην κυκλοφορία των ασθενών με CS.  Όταν συνδυάζονταν, οι συγκεντρώσεις ρουτίνας σεροτονίνης και/ή 5-HIAA στο πλήρες αίμα, στον ορό, στο πλάσμα, στα αιμοπετάλια ή στα ούρα (24ωρο) ήταν αυξημένες στο 98% (190/194) αυτών των ασθενών σε σύγκριση με υγιείς μάρτυρες.

Τα ισχυρότερα στοιχεία για το ρόλο της σεροτονίνης στο CS προέρχονται από μελέτες που αναλύουν την επίδραση των αναστολέων της οδού σεροτονίνης, όπως οι ανταγωνιστές των υποδοχέων της σεροτονίνης, ή οι αναστολείς της υδροξυλάσης της τρυπτοφάνης, του ενζύμου που περιορίζει τον ρυθμό στη βιοσύνθεση της σεροτονίνης. Ο αναστολέας της τρυπτοφάνης υδροξυλάσης που δοκιμάσθηκε πρόσφατα το τελοτριστατικό αιθύλιο έχει δοκιμαστεί σε μια σειρά πολυκεντρικών κλινικών δοκιμών φάσης Ι έως ΙΙΙ σε ασθενείς με CS ανθεκτικό στα ανάλογα σωματοστατίνης . Σε αυτές τις μελέτες, το 43% (32/73) των ασθενών που έλαβαν θεραπεία με την εγκεκριμένη δόση τελοτριστάτης αιθυλίου (250 mg 3 φορές την ημέρα) ανέφεραν μείωση στον ημερήσιο αριθμό κενώσεων κατά ≥30% για ≥50% στην περίοδο θεραπείας. Συγκριτικά, το 12%  των ασθενών που έλαβαν εικονικό φάρμακο ανέφεραν επίσης μια τέτοια μείωση στις κενώσεις του εντέρου. Η επίδραση του telotristat ethyl στην έξαψη, ένα δευτερεύον τελικό σημείο σε αυτή την επιλογή ασθενών, ήταν περιορισμένη, με μόνο 1 στις 4 μελέτες να αναφέρουν στατιστικά σημαντική μείωση των επεισοδίων έξαψης (P = 0,041, μέση μείωση των επεισοδίων έξαψης κατά 27%).

Καθώς η καρκινοειδής κρίση μπορεί να προκληθεί από συναισθηματικά και άλλα ερεθίσματα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος, οι κατεχολαμίνες έχουν συνδεθεί με το CS. Αυτή η σχέση υποστηρίζεται από στοιχεία β-αδρενεργικών υποδοχέων σε κύτταρα NEN καθώς και από την παρουσία κατεχολαμινών και των ενζύμων σύνθεσης κατεχολαμινών μονοαμινοξειδάση και κατεχολ-Ο-μεθυλτρανσφεράση σε ιστό όγκου ασθενών με CS . 

Τα ισχυρότερα στοιχεία για τις κατεχολαμίνες ως μεσολαβητές του CS μπορούν να προκύψουν από μελέτες που ανέλυσαν την επίδραση του αποκλεισμού των αδρενεργικών υποδοχέων . Μη εκλεκτικός αποκλεισμός των α-αδρενεργικών υποδοχέων μείωσε τις εξάψεις σε 13/14 ασθενείς με CS. Η από του στόματος χορήγηση φαιντολαμίνης (50 mg/4 ώρες) και φαινοξυβενζαμίνης (10 mg/ημέρα), ενός άλλου μη εκλεκτικού ανταγωνιστή των α-αδρενεργικών υποδοχέων, οδήγησε σε μείωση του αριθμού και της έντασης των εξάψεων σε 11/13 ασθενείς. Η θεραπεία με αυτούς τους μη εκλεκτικούς αναστολείς των α- ή β-αδρενεργικών υποδοχέων διακόπηκε λόγω αφόρητων παρενεργειών στην πλειονότητα των ασθενών.  

Το αγγειοδραστικό νευροπεπτίδιο βραδυκινίνη έχει προταθεί ως ο μεσολαβητής της κρίσης των καρκινοειδών. Επιπλέον, η καλλικρεΐνη, μια πρωτεάση που σχηματίζει βραδυκινίνη από τον πρόδρομό της, αναφέρθηκε ότι είναι αυξημένη σε ηπατικές μεταστάσεις ασθενών με CS . Ωστόσο, μελέτη που χρησιμοποίησε έναν ειδικό προσδιορισμό καλλικρεΐνης δεν βρήκε στοιχεία για την παρουσία ενδοογκικής καλλικρεΐνης στους πρωτοπαθείς όγκους ασθενών με CS. Οι μελέτες που μέτρησαν τη βραδυκινίνη κατά τη διάρκεια αυθόρμητης έξαψης δεν βρήκαν αύξηση σε κανέναν από τους 17 ασθενείς με CS με 1 ή περισσότερα καθημερινά επεισόδια έξαψης . Στην προοπτική μελέτη τους, ο Condron και οι συνεργάτες του δεν παρατήρησαν αύξηση στις συγκεντρώσεις της βραδυκινίνης ή της καλλικρεΐνης στο πλάσμα κατά τη διάρκεια καρκινοειδών κρίσεων .


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου