Τα σφιγγολιπίδια είναι δομικά και λειτουργικά διαφοροποιημένα μόρια με σημαντικές φυσιολογικές λειτουργίες και βρίσκονται στην μεμβράνη των κυττάρων και στις λιποπρωτείνες του πλάσματος
Οι συγκεντρώσεις τους μεταβάλλονται σε αρκετές μεταβολικές διαταραχές και μπορούν να χρησιμεύουν ως προγνωστικοί και διαγνωστικοί δείκτες. Φαίνεται ότι οι αλλαγές στα επίπδα τους συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή νόσο, την παχυσαρκία, τον διαβήτη, την αντίσταση στην ινσουλίνη και στην μη αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο (NAFLD)
Είναι δομικά αλλά και μόρια σηματοδότησης. Τα κεραμίδια είναι οι βασικοί πρόδρομοι των σφιγγολιπιδίων. Είτε γλυκοζυλιώνονται και σχηματίζουν γλυκοσφιγγολιπίδια ή αποκτούν μία πολική ομάδα και σχηματίζουν σφιγγομυελίνη, αλλά μπορεί να είναι πρόδρομοι και άλλων ενεργών σφιγγολιπιδίων (π.χ σφιγγοσίνη)
Τα σφιγγολιπίδια παραμένουν συνδεδεμένα στην κυτταρική μεμβράνη ή μπορούν να μεταφερθούν στις λιποπρωτείνες του πλάσματος. Γίνονται μελέτες για τον ρόλο τους σε μεταβολικά νοσήματα. Οι λιποπρωτείνες μεταφέρουν αδιάλυτα λιπίδια στην κυκλοφορία. Κατατάσονται βάσει της πυκνότητας τους σε χυλομικρά, VLDL, LDL, HDL. Tα χυλομικρά και οι VLDL LDL μοιράζονται μία κοινή απολιποπρωτείνη, την apo-B. Οι VLDL συντίθεται στο ήπαρ και τα χυλομικρά στο έντερο και μέσω ειδικών κυστιδίων μεταφοράς καταλήγουν στην λέμφο και στην κυκλοφορία του αίματος
Η LDL σχηματίζεται με τη δράση της λιπάσης στα τριγλυκερίδια. Η HDL κυρίως παράγεται από ηπατοκύτταρα και κύτταρα του εντέρου και κυρίως εξωκυττάρια, συμμετέχει στην μεταφορά χοληστερόλης από τους περιφερικούς ιστούς προς το ήπαρ, έχει αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση και σχετίζεται αντίστροφα με την αθηροσκλήρωση
Τα σφιγγολιπίδια συντίθενται στο ενδοπλασματικό δίκτυο. Τα πρόδρομα μόρια είναι κυρίως τα κεραμίδια από τα οποία σχηματίζεται σφιγγομυελίνη και μεταφέρεται σε κυστίδια στην μεμβράνη του κυττάρου και ενώνεται με την χοληστερίνη. Ένα άλλο τμήμα κεραμιδίων γλυκοζυλιώνεται και μεταφέρεται κοντά στη συσκευή Golgi. Στην κυτταρική μεμβράνη τα σφιγγολιπίδια υδρολύονται και επανασυντίθενται μέσω διαφόρων ενζύμων
Το πλάσμα περιέχει περίπου 200 είδη σφιγγολιπιδίων κατανεμημένα στην HDL, την apo-B και apo-A1 και την αλβουμίνη. Συνδέονται με τις λιποπρωτείνες με διάφορους τρόπους και μπορούν να μεταφερθούν από την μία λιποπρωτείνη στην άλλη. Μέσα στις λιποπρωτείνες μπορεί να αποσυντεθούν και να συνθέσουν άλλα σφιγγολιπίδια
Οι συγκεντρώσεις τους μεταβάλλονται σε αρκετές μεταβολικές διαταραχές και μπορούν να χρησιμεύουν ως προγνωστικοί και διαγνωστικοί δείκτες. Φαίνεται ότι οι αλλαγές στα επίπδα τους συμβάλλουν στην καρδιαγγειακή νόσο, την παχυσαρκία, τον διαβήτη, την αντίσταση στην ινσουλίνη και στην μη αλκοολική λιπώδη ηπατική νόσο (NAFLD)
Είναι δομικά αλλά και μόρια σηματοδότησης. Τα κεραμίδια είναι οι βασικοί πρόδρομοι των σφιγγολιπιδίων. Είτε γλυκοζυλιώνονται και σχηματίζουν γλυκοσφιγγολιπίδια ή αποκτούν μία πολική ομάδα και σχηματίζουν σφιγγομυελίνη, αλλά μπορεί να είναι πρόδρομοι και άλλων ενεργών σφιγγολιπιδίων (π.χ σφιγγοσίνη)
Τα σφιγγολιπίδια παραμένουν συνδεδεμένα στην κυτταρική μεμβράνη ή μπορούν να μεταφερθούν στις λιποπρωτείνες του πλάσματος. Γίνονται μελέτες για τον ρόλο τους σε μεταβολικά νοσήματα. Οι λιποπρωτείνες μεταφέρουν αδιάλυτα λιπίδια στην κυκλοφορία. Κατατάσονται βάσει της πυκνότητας τους σε χυλομικρά, VLDL, LDL, HDL. Tα χυλομικρά και οι VLDL LDL μοιράζονται μία κοινή απολιποπρωτείνη, την apo-B. Οι VLDL συντίθεται στο ήπαρ και τα χυλομικρά στο έντερο και μέσω ειδικών κυστιδίων μεταφοράς καταλήγουν στην λέμφο και στην κυκλοφορία του αίματος
Η LDL σχηματίζεται με τη δράση της λιπάσης στα τριγλυκερίδια. Η HDL κυρίως παράγεται από ηπατοκύτταρα και κύτταρα του εντέρου και κυρίως εξωκυττάρια, συμμετέχει στην μεταφορά χοληστερόλης από τους περιφερικούς ιστούς προς το ήπαρ, έχει αντιφλεγμονώδη και αντιοξειδωτική δράση και σχετίζεται αντίστροφα με την αθηροσκλήρωση
Τα σφιγγολιπίδια συντίθενται στο ενδοπλασματικό δίκτυο. Τα πρόδρομα μόρια είναι κυρίως τα κεραμίδια από τα οποία σχηματίζεται σφιγγομυελίνη και μεταφέρεται σε κυστίδια στην μεμβράνη του κυττάρου και ενώνεται με την χοληστερίνη. Ένα άλλο τμήμα κεραμιδίων γλυκοζυλιώνεται και μεταφέρεται κοντά στη συσκευή Golgi. Στην κυτταρική μεμβράνη τα σφιγγολιπίδια υδρολύονται και επανασυντίθενται μέσω διαφόρων ενζύμων
Το πλάσμα περιέχει περίπου 200 είδη σφιγγολιπιδίων κατανεμημένα στην HDL, την apo-B και apo-A1 και την αλβουμίνη. Συνδέονται με τις λιποπρωτείνες με διάφορους τρόπους και μπορούν να μεταφερθούν από την μία λιποπρωτείνη στην άλλη. Μέσα στις λιποπρωτείνες μπορεί να αποσυντεθούν και να συνθέσουν άλλα σφιγγολιπίδια
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου